नवी दिल्ली : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी मंगळवारी 9 किमी लांबीच्या कानपूर मेट्रो कॉरिडॉरचे उद्घाटन करून शहरातील जनतेला नवीन वर्षाची भेट दिली आहे. उत्तर प्रदेशातील अनेक शहरांमध्ये मेट्रो रेल्वे प्रकल्पाचे काम सुरू आहे. सर्वाधिक नऊ शहरांमध्ये मेट्रो चालवणारे यूपी हे देशातील पहिले राज्य ठरले आहे. नोएडा, गाझियाबाद आणि लखनऊमध्ये मेट्रो आधीच सुरू आहे आणि आता कानपूरच्या लोकांनाही मेट्रोने प्रवास करता येणार आहे.
देशाबद्दल बोलायचे झाले तर आतापर्यंत 12 शहरांमध्ये मेट्रो रेल्वे धावत असून 2047 पर्यंत ती 100 शहरांपर्यंत पोहोचण्याची अपेक्षा आहे. मेट्रो रेल्वे ट्रॅकचा 500 किमी ते 5000 किमीपर्यंत विस्तार करण्याचे केंद्राचे उद्दिष्ट आहे, ज्यासाठी अनेक मेट्रो प्रकल्पांवर वेगाने काम सुरू आहे. येत्या काही दिवसांत देशातील जनतेला अनेक मेट्रो रेल्वेची भेट मिळणार आहे, चला जाणून घेऊया सध्या किती शहरांमध्ये मेट्रो रेल्वे धावत आहे-
कोलकाता मेट्रो(Kolkata Metro)
देशातील पहिली मेट्रो 1984 मध्ये पश्चिम बंगालची राजधानी कोलकाता येथून सुरू झाली. हे एकमेव मेट्रो रेल्वे नेटवर्क आहे जे भारतीय रेल्वेद्वारे नियंत्रित केले जाते. याशिवाय इतर सर्व स्वायत्त स्थानिक प्राधिकरणांद्वारे शासित आहेत. सध्या ते 27 किमीचे अंतर व्यापते आणि भविष्यात पूर्व-पश्चिम कॉरिडॉर अंतर्गत कोलकाता मेट्रो हावडा रेल्वे स्टेशन आणि बिदाननगरपर्यंत विस्तारण्याची योजना आहे.
दिल्ली मेट्रो(Delhi Metro)
लंडन, शांघाय, न्यूयॉर्क आणि बीजिंग या जगातील सर्वात मोठ्या मेट्रो नेटवर्कच्या यादीत दिल्ली मेट्रोचा समावेश आहे. त्याचे नेटवर्क 253 स्थानकांदरम्यान 389 किमी पसरलेले आहे. दिल्ली मेट्रो उत्तर प्रदेशातील नोएडा आणि गाझियाबाद, गुरुग्राम आणि हरियाणातील फरिदाबादपर्यंत धावत आहे. दिल्ली मेट्रोने दर लाख लोक प्रवास करतात. यातून दररोज ५० लाखांहून अधिक लोक प्रवास करतात. कोरोना महामारीच्या काळात दिल्ली मेट्रो बंद पडल्याने सरकारला मोठा फटका बसला होता.
मुंबई मेट्रो(Mumbai metro)
मुंबई मेट्रो 8 रोजी 2014 रोजी सुरू झाली. जून 2006 मध्ये माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांनी मुंबई मेट्रोची पायाभरणी केली होती आणि फेब्रुवारी 2008 मध्ये तिचे बांधकाम सुरू झाले होते.
बंगलोर मेट्रो
कर्नाटकची राजधानी बंगळुरूचे मेट्रोचे जाळे 42.30 किमी पसरलेले आहे. बंगळुरूमध्ये 2011 पासून लोक मेट्रो रेल्वे वापरत आहेत. एमजी रोडपासून ते बैयप्पनहल्ली स्टेशनपर्यंत सुरू झाले.
चेन्नई मेट्रो
चेन्नई मेट्रो रेल्वेचे जाळे 42 किमीमध्ये पसरलेले आहे, जे 2015 मध्ये सुरू झाले होते. पहिली मेट्रो कोयंबेडू ते अलंदूर दरम्यान धावली.
कोची मेट्रो
कोची मेट्रो 13 किमी लांबीच्या अलुवा ते पलारीवट्टम मार्गावरील 11 स्थानके जोडते. कोची मेट्रो जून 2017 मध्ये सुरू झाली.
लखनौ मेट्रो
उत्तर प्रदेशची राजधानी लखनौ येथे स्थित मेट्रो 22.87 किमीची सेवा देते, जी तत्कालीन मुख्यमंत्री अखिलेश यादव यांच्या कार्यकाळात 2014 मध्ये बांधण्यात आली होती.
जयपूर मेट्रो
जयपूर मेट्रोचे जाळे 11 किलोमीटरवर पसरले आहे. त्याची सुरुवात 2015 साली झाली.
हैदराबाद मेट्रो
69 किमी पसरलेली हैदराबाद मेट्रो 2017 मध्ये सुरू झाली. पहिल्या टप्प्यात 30 किमी लांबीच्या मार्गावर 24 स्थानके बांधण्यात आली. हे देशातील दुसरे सर्वात लांब ऑपरेशनल मेट्रो नेटवर्क आहे.
उत्तर प्रदेशची राजधानी लखनौ येथे स्थित मेट्रो, नागपूर मेट्रो 22.87 किमी पर्यंत
नागपूर मेट्रोचे उद्घाटन पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते 7 मार्च 2019 रोजी करण्यात आले. ही मेट्रो, नागपूर शहराला सेवा देणारी आधुनिक जनसंवाद प्रणाली, 13.5 किमी पासून सुरू झाली आणि तिच्या नेटवर्कमध्ये 11 स्थानके आहेत.
नोएडा-ग्रेटर नोएडा मेट्रो
ग्रेटर नोएडा मेट्रो 26 जानेवारी 2019 रोजी लाँच झाली. ही एक्वा लाइन म्हणून ओळखली जाते. नोएडा सेक्टर 71 ते ग्रेटर नोएडाच्या डेपो स्टेशन दरम्यान हा 29.7 किमी लांबीचा ट्रॅक आहे.
गुरुग्राम मेट्रो
रॅपिड मेट्रो सिस्टीम गुरुग्रामपासून चालते, ज्याचा सिकंदरपूर मेट्रो स्टेशनवर दिल्लीच्या येली लाइनशी इंटरचेंज आहे. त्याची एकूण लांबी 11.7 किलोमीटर आहे आणि एकूण 11 स्थानके आहेत.