कोविड-19 नंतर, टोमॅटो फ्लू म्हणून ओळखल्या जाणार्या हातपाय आणि तोंडाच्या आजाराने देशातील अनेक राज्यांमध्ये भीतीचे वातावरण निर्माण केले आहे. टोमॅटो फ्लू हा एक विषाणूजन्य संसर्ग आहे, तो सहसा हात, पाय आणि तोंडाला लक्ष्य करतो. हा एक सामान्य संसर्गजन्य रोग आहे जो मुख्यतः एक ते पाच वर्षे वयोगटातील मुलांमध्ये होतो. सुरुवातीला केरळ, तामिळनाडू आणि ओडिशामध्ये टोमॅटो फ्लूची प्रकरणे नोंदवली गेली. केरळमधील कोल्लम जिल्ह्यात 6 मे 2022 रोजी टोमॅटो फ्लूची पहिली ओळख पटली.
केरळच्या आरोग्य विभागाने विषाणू संसर्गाच्या प्रसारावर लक्ष ठेवण्यासाठी आणि भारताच्या इतर भागांमध्ये त्याचा प्रसार रोखण्यासाठी खबरदारीच्या उपाययोजना केल्या. सप्टेंबरमध्ये, आसाममध्ये टोमॅटो फ्लूची 100 हून अधिक प्रकरणे नोंदवली गेली, ज्यामुळे राज्याच्या आरोग्य विभागासाठी धोक्याची घंटा वाजली. दिब्रुगड जिल्ह्यातील दोन शाळांमध्ये सर्वाधिक प्रकरणे नोंदवली गेली. उत्तर प्रदेश आणि तामिळनाडू सरकारनेही टोमॅटो फ्लूबाबत सल्लागार जारी केला होता.
टोमॅटो फ्लूचा आजार हा उच्च धोका मानला जात नसला तरी, आरोग्य तज्ज्ञांनी इशारा दिला आहे की कोविड-19 साथीच्या आजारानंतर या रोगाचा प्रसार शाळांवर पुन्हा परिणाम करू शकतो. प्रौढांमध्ये हा आजार होण्याची शक्यता कमी असल्याचेही आरोग्य अधिकाऱ्यांनी सांगितले. दिल्लीच्या राम मनोहर लोहिया रुग्णालयातील त्वचारोगतज्ज्ञ भावुक धीर म्हणाले की, विषाणूजन्य आजारांच्या युगाकडे वाटचाल करण्याचे हे स्पष्ट लक्षण आहे.
कोविड-19, मंकीपॉक्स आणि आता टोमॅटो फ्लू यांसारख्या रोगांच्या प्रादुर्भावामुळे, आपण पूर्वी विविध संशोधकांनी वर्तवल्याप्रमाणे विषाणूजन्य रोगांच्या युगाकडे वाटचाल करत आहोत. टोमॅटो फ्लू हा कॉक्ससॅकी व्हायरस A16 (पोलिओ नसलेला एन्टरोव्हायरस) मुळे होतो, जो अत्यंत संसर्गजन्य आहे आणि नाक, घसा, द्रवपदार्थ आणि मल-तोंडी मार्गातून स्रावाने पसरतो, धीर म्हणाले.
बहुतेक प्रकरणांमध्ये, हा एक सौम्य स्व-मर्यादित विषाणूजन्य रोग आहे आणि पुनर्प्राप्तीसाठी काळजी आवश्यक आहे. काहींना मेंदुज्वर आणि प्रसारित संसर्गासारखी गुंतागुंत होऊ शकते. केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने टोमॅटो फ्लूवर मार्गदर्शक तत्त्वे देखील जारी केली आहेत, ज्यात अधोरेखित केले आहे की त्याचे उपचार इतर व्हायरल इन्फेक्शन्ससारखेच आहे, ज्यात अलगाव, विश्रांती, भरपूर द्रवपदार्थ आणि चिडचिड आणि पुरळ दूर करण्यासाठी उबदार स्पंज वापरणे समाविष्ट आहे.
ताप आणि शरीरदुखीसाठी पॅरासिटामॉल आणि इतर लक्षणात्मक उपचारांची सहाय्यक थेरपी आवश्यक आहे.
मंत्रालयाच्या मार्गदर्शक सूचनांमध्ये म्हटले आहे की, टोमॅटो फ्लू हा एक स्वयं-मर्यादित संसर्गजन्य रोग आहे कारण काही दिवसांनी लक्षणे दूर होतात. टोमॅटो फ्लूवर उपचार करण्यासाठी किंवा प्रतिबंध करण्यासाठी कोणतीही अँटीव्हायरल औषधे किंवा लस उपलब्ध नाहीत.
टोमॅटो ताप हा शब्द टोमॅटोसारखे लाल रंगाच्या फोडांमुळे निर्माण झाला. 2007 मध्ये केरळमध्ये असाच उद्रेक झाला होता. सध्या नवीन प्रकरणे समोर येत नसली तरी या आजारापासून बचाव करण्याचा उत्तम उपाय म्हणजे योग्य स्वच्छता आणि सभोवतालच्या वातावरणाची स्वच्छता राखणे. तसेच संक्रमित मुलाला इतर गैर-संक्रमित मुलांबरोबर खेळणी, कपडे, अन्न किंवा इतर वस्तू सामायिक करण्यापासून प्रतिबंधित करणे.