नवी दिल्ली : रशिया-युक्रेन युद्धाच्या (Russia-Ukraine War) पार्श्‍वभूमीवर तेलाच्या वाढत्या किमतींमुळे, रेल्वेचे 100% विद्युतीकरण करणे अत्यंत महत्त्वाचे झाले आहे. रेल्वेने (RAILWAY) आता गाड्यांचे 100% विद्युतीकरण सुरू केले आहे आणि ते पूर्णपणे डिझेलमुक्त आहे. या अंतर्गत, RALIWAY LINE ELECTRIFICATION तसेच एअर कंडिशनर आणि लाईड(lyde) साठी डिझेल (DIESEL) ची गरज भासणार नाही.
खरे तर, भारतीय रेल्वेने रेल्वेच्या डब्यांमध्ये केलेल्या या बदलामुळे राष्ट्रीय वाहतूकदाराची वार्षिक ३८०० कोटी रुपयांहून अधिक बचत होणार आहे. आता ओव्हरहेड केबल्सचा वापर फक्त ट्रेनच्या ऑपरेशनसाठी केला जात होता, परंतु आता हे माध्यम ट्रेनमध्ये लाइट आणि एअर कंडिशनिंगसाठी देखील वापरले जाईल. सध्या, भारतीय रेल्वेने 1586 ट्रेन (992 रेक) एंड ऑन जनरेशन (EOG) पासून हेड ऑन जनरेशन (HOG) मध्ये रूपांतरित केल्या आहेत.
रेल्वेचे वरिष्ठ अधिकारी जी.के. बन्सल यांच्या म्हणण्यानुसार, “या पाऊलामुळे कार्बन डायऑक्साइड उत्सर्जन दरवर्षी सुमारे 5.8 लाख टन कमी होईल, तसेच महागड्या आयात केलेल्या डिझेलवर बचत करण्याच्या दृष्टीने वार्षिक 3854 कोटी रुपयांची बचत होईल.”
त्याची अंमलबजावणी फेब्रुवारी २०२२ मध्ये पूर्ण झाली. बन्सल यांच्या मते, एचओजी प्रणालीची एकूण किंमत केवळ 60 कोटी रुपये होती आणि ती पूर्णपणे स्वदेशी आहे.
मात्र, दिल्ली रेल्वे विभागही आता पूर्णपणे डिझेलमुक्त झाला आहे. नोली-शामल-टापरी रेल्वे मार्ग आणि सोनीपत-गोहाना रेल्वे मार्गाचे विद्युतीकरणाचे काम पूर्ण झाले आहे. मुख्य सुरक्षा आयुक्तांनी या दोन विभागांवर इलेक्ट्रिक लोकोमोटिव्हसह गाड्या चालविण्यास परवानगी दिली आहे. यासह, 100% विद्युतीकरण करणारा हा उत्तर रेल्वेचा पहिला विभाग ठरला आहे. यामुळे गाड्या आणि मालगाड्यांचा वेग तर वाढेलच, पण पर्यावरण रक्षणालाही मदत होईल.
लवकरच दिल्ली ते सहारनपूर दरम्यान इलेक्ट्रिक लोकोमोटिव्ह असलेल्या ट्रेनची वाहतूक सुरू होईल. इलेक्ट्रिक लोकोमोटिव्ह असलेल्या गाड्यांची हालचाल सुरू झाल्यानंतर, मुझफ्फरनगर-मेरठ सिटी-गाझियाबादमधून जाणाऱ्या गाड्या आणि मालगाड्या या रेल्वे मार्गाने पाठवता येतील. यामुळे सहारनपूर-मेरठ सिटी-गाझियाबाद रेल्वे सेक्शनवरील दबाव कमी होण्यास मदत होईल. अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे की दिल्ली आणि सहारनपूर दरम्यान इलेक्ट्रिक मल्टीपल युनिट (EMU) गाड्यांची संख्या वाढवता येईल, ज्यामुळे प्रवाशांची सोय होईल.
ताडोबा हे सर्वोत्तम ठिकाण व्हावे यासाठी एकात्मिक पर्यटन आराखडा सादर करावा : मुख्यमंत्री